Chính phủ cũng giao Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh kết hợp tăng cường hoạt động thể lực trong trường học, bữa ăn học đường phù hợp với lứa tuổi, vùng, miền và hình thức tổ chức.

Năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành tài liệu Hướng dẫn công tác tổ chức bữa ăn học đường kết hợp với tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh trong các cơ sở giáo dục mầm non và tiểu học.

Theo đó, việc giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học giúp trẻ hiểu được về tháp dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng lành mạnh, biết cách nhận biết các thực phẩm không lành mạnh, không an toàn đối với sức khỏe, ăn uống đa dạng, tăng cường ăn rau và trái cây, cách đọc nhãn mác thực phẩm.

Nội dung giáo dục dinh dưỡng được các chuyên gia giáo dục và dinh dưỡng y khoa hướng dẫn cụ thể. Theo đó, học sinh lớp 1 đến lớp 5 cần có thể hiểu biết về vai trò của từng loại thực phẩm thuộc từng tầng của tháp dinh dưỡng, nhận biết tên các loại thực phẩm trong các món ăn tại trường và ở nhà. Ăn đầy đủ 6 nhóm thực phẩm, khuyến khích trẻ tăng cường ăn rau, trái cây và sử dụng các thực phẩm lành mạnh.

Riêng với học sinh lớp 3 đến lớp 5, giáo viên sẽ hướng dẫn, giáo dục trẻ về số lượng thực phẩm nên ăn theo đơn vị ăn của từng tầng của tháp dinh dưỡng; Nhận biết các thực phẩm không lành mạnh ở tầng thực phẩm về đường, muối, chất béo; Biết cách nhận biết thực phẩm ôi thiu, không an toàn và biết đọc nhãn mác thực phẩm.

Trong giờ ăn uống của học sinh mầm non, tiểu học, giáo viên cũng thường xuyên nhắc nhở các em thực hiện những hành vi văn minh trong ăn uống như: Ngồi ngay ngắn khi ăn; Ăn gọn gàng, không rơi vãi; Nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, nhai kỹ; Không nói chuyện, cười đùa trong khi ăn; Không bốc thức ăn; Không tranh giành đồ ăn.

Một số nội dung cũng cần được giáo viên đề cập như các món ăn, lợi ích của từng nhóm thực phẩm có trong món ăn, chế độ ăn uống lành mạnh, tại sao cần ăn đa dạng thực phẩm, một số bệnh lý liên quan đến thói quen không tốt trong ăn uống (suy dinh dưỡng, thừa cân, béo phì, ngộ độc thực phẩm, sâu răng,...); cùng đó là sự nhắc nhở trẻ đảm bảo vệ sinh. 

Các hình thức tổ chức giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học được thực hiện trong 5-10 phút vào giờ sinh hoạt cuối tuần, trong các hoạt động trải nghiệm của học sinh; cũng có thể lồng ghép trong các môn học, sinh hoạt dưới cờ, ngoại khóa, hội thi, các hình thức truyền thông mới để thu hút nhiều học sinh tham gia.

Giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học cũng có thể được lồng ghép trong quá trình học sinh tham gia các hoạt động tổ chức bữa ăn như nhận khay, xếp hàng nhận thức ăn, loại bỏ thức ăn thừa, trả khay thức ăn...

Với trẻ mầm non, giáo viên hướng dẫn và tổ chức giáo dục dinh dưỡng cho trẻ em bằng nhiều hình thức khác nhau như: Giới thiệu món ăn và thực phẩm trước giờ ăn; sử dụng hình ảnh thực phẩm mô hình bằng nhựa mô phỏng thực phẩm giới thiệu cho trẻ, lồng ghép trong các giờ học về cảnh quan, môi trường…; các bài học chuyên đề về giáo dục dinh dưỡng; thực hành chuẩn bị một số món ăn đơn giản.

Trong Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đặt mục tiêu 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường, bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần; được giáo dục về dinh dưỡng hợp lý,thực phẩm lành mạnh, an toàn.

Chính phủ cũng giao Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh kết hợp tăng cường hoạt động thể lực trong trường học, bữa ăn học đường phù hợp với lứa tuổi, vùng, miền và hình thức tổ chức.

Năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành tài liệu Hướng dẫn công tác tổ chức bữa ăn học đường kết hợp với tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh trong các cơ sở giáo dục mầm non và tiểu học.

Theo đó, việc giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học giúp trẻ hiểu được về tháp dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng lành mạnh, biết cách nhận biết các thực phẩm không lành mạnh, không an toàn đối với sức khỏe, ăn uống đa dạng, tăng cường ăn rau và trái cây, cách đọc nhãn mác thực phẩm.

Nội dung giáo dục dinh dưỡng được các chuyên gia giáo dục và dinh dưỡng y khoa hướng dẫn cụ thể. Theo đó, học sinh lớp 1 đến lớp 5 cần có thể hiểu biết về vai trò của từng loại thực phẩm thuộc từng tầng của tháp dinh dưỡng, nhận biết tên các loại thực phẩm trong các món ăn tại trường và ở nhà. Ăn đầy đủ 6 nhóm thực phẩm, khuyến khích trẻ tăng cường ăn rau, trái cây và sử dụng các thực phẩm lành mạnh.

Riêng với học sinh lớp 3 đến lớp 5, giáo viên sẽ hướng dẫn, giáo dục trẻ về số lượng thực phẩm nên ăn theo đơn vị ăn của từng tầng của tháp dinh dưỡng; Nhận biết các thực phẩm không lành mạnh ở tầng thực phẩm về đường, muối, chất béo; Biết cách nhận biết thực phẩm ôi thiu, không an toàn và biết đọc nhãn mác thực phẩm.

Trong giờ ăn uống của học sinh mầm non, tiểu học, giáo viên cũng thường xuyên nhắc nhở các em thực hiện những hành vi văn minh trong ăn uống như: Ngồi ngay ngắn khi ăn; Ăn gọn gàng, không rơi vãi; Nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, nhai kỹ; Không nói chuyện, cười đùa trong khi ăn; Không bốc thức ăn; Không tranh giành đồ ăn.

Một số nội dung cũng cần được giáo viên đề cập như các món ăn, lợi ích của từng nhóm thực phẩm có trong món ăn, chế độ ăn uống lành mạnh, tại sao cần ăn đa dạng thực phẩm, một số bệnh lý liên quan đến thói quen không tốt trong ăn uống (suy dinh dưỡng, thừa cân, béo phì, ngộ độc thực phẩm, sâu răng,...); cùng đó là sự nhắc nhở trẻ đảm bảo vệ sinh. 

Các hình thức tổ chức giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học được thực hiện trong 5-10 phút vào giờ sinh hoạt cuối tuần, trong các hoạt động trải nghiệm của học sinh; cũng có thể lồng ghép trong các môn học, sinh hoạt dưới cờ, ngoại khóa, hội thi, các hình thức truyền thông mới để thu hút nhiều học sinh tham gia.

Giáo dục dinh dưỡng cho học sinh tiểu học cũng có thể được lồng ghép trong quá trình học sinh tham gia các hoạt động tổ chức bữa ăn như nhận khay, xếp hàng nhận thức ăn, loại bỏ thức ăn thừa, trả khay thức ăn...

Với trẻ mầm non, giáo viên hướng dẫn và tổ chức giáo dục dinh dưỡng cho trẻ em bằng nhiều hình thức khác nhau như: Giới thiệu món ăn và thực phẩm trước giờ ăn; sử dụng hình ảnh thực phẩm mô hình bằng nhựa mô phỏng thực phẩm giới thiệu cho trẻ, lồng ghép trong các giờ học về cảnh quan, môi trường…; các bài học chuyên đề về giáo dục dinh dưỡng; thực hành chuẩn bị một số món ăn đơn giản.

Anh T. cho biết sau khi khám nhanh các chức năng sống, nhân viên Bệnh viện huyện Thủy Nguyên nói “cháu mất rồi”. Điều đó khiến cả gia đình suy sụp, tuyệt vọng, quỳ khóc và mong bác sĩ cố gắng cứu con.

"Lúc đó, chị Thảo nói: 'Em là điều dưỡng bệnh viện nhi. Em vừa sơ cứu cho cháu, tim trẻ sơ sinh hồi sinh tốt lắm, cứ bóp bóng đi, bóp bóng đi, làm mạch mạnh lên. Vẫn còn hy vọng, tin em'. Thế rồi nhân viên Bệnh viện huyện Thủy Nguyên làm theo lời chị Thảo. Họ đưa máy móc, huy động y bác sĩ trực và để chị Thảo cùng tham gia ca cấp cứu. Một lúc sau, cháu hồng hào trở lại. Cả nhà tôi như được được tái sinh cùng con”, anh chia sẻ.

Anh T. cho hay sau khi các chức năng sống của con hồi phục, tim đập trở lại, bệnh viện huyện đã bố trí xe cấp cứu và cử bác sĩ đưa bé ra Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng để tiếp tục điều trị. Khi biết đây là bệnh viện nơi chị Thảo đang làm việc, gia đình anh T. càng yên tâm hơn và tin đó như một nhân duyên may mắn.

“Từ hôm đó đến nay, con trai tôi đã cai được máy thở. Cháu đã bú trở lại, hồi phục rất tốt. Các bác sĩ chăm sóc rất tận tình. Ai cũng chúc mừng gia đình tôi phúc lớn gặp được chị Thảo là hiền y, đúng thời điểm. Bận rộn với việc chạy chữa cho bé, gia đình cũng chưa nói hết lời cảm tạ với chị. Sáng 12/7, chị xuống khoa thăm bé, chúng tôi mới được gặp trực tiếp người đã tái sinh ra con mình lần nữa. Cả nhà tôi ai cũng ghi lòng tạc dạ hành động của nữ điều dưỡng nhân từ, giỏi nghề”.

Trao đổi với VietNamNet,ông Bùi Văn Chiến, Giám đốc Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng, cho biết điều dưỡng Thảo là cán bộ có kinh nghiệm, tay nghề vững và tâm đức rất tốt. Đối với việc cấp cứu bệnh nhân nhi tại Bệnh viện huyện Thủy Nguyên, ông đánh giá: "Ban đầu có chút bối rối là điều dễ gặp ở các tuyến dưới. Vì họ ít khi phải cấp cứu bệnh nhân sơ sinh trong tình trạng đã ngừng thở. Nhưng qua phút lo lắng, bối rối ban đầu, dưới sự hỗ trợ của điều dưỡng Thảo, họ đã góp phần cứu cháu bé, cũng như lựa chọn chuyển tuyến kịp thời cho bệnh nhân".

Như đã thông tin, khoảng 21h ngày (4/7), trên đường chở con đi về nhà tại thôn 6, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng, điều dưỡng Thảo thấy một người đàn ông bế trên tay em nhỏ sơ sinh đã ngừng thở, tím tái… ra xe taxi. Phía sau là một người phụ nữ vừa chạy theo vừa khóc thảm thiết.

Ngay lập tức, chị Thảo đã để lại con nhỏ cho chồng, chạy tới và giới thiệu mình là nhân viên y tế. Sau đó, chị lên xe, đỡ cháu bé trên tay người đàn ông rồi nhanh chóng cấp cứu, ép tim ngoài lồng ngực, hà hơi thổi ngạt, hút mũi miệng trực tiếp.

Chị Thảo đã ở trên xe cùng gia đình bệnh nhi, liên tục hỗ trợ cấp cứu trên đường di chuyển đến Bệnh viện Đa khoa huyện Thủy Nguyên. Sau khi được sơ cứu tại Bệnh viện Đa khoa Thủy Nguyên, bé được chuyển tới Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng. Hiện bé đã qua cơn nguy kịch, hồi phục tốt.

Khoảnh khắc nghẹt thở nữ điều dưỡng Nguyễn Thị Thảo cứu sống em bé sặc sữa (nguồn: Nhân viên Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng)

“Thấy con tím tái toàn thân, ngừng thở, gia đình tôi đã buông xuôi. Chị Thảo xuất hiện như phép màu, con tôi được sinh ra lần nữa”, anh H.M.T., xóm 6, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng, chia sẻ. Đây là cha của em bé đã được điều dưỡng Nguyễn Thị Thảo, công tác tại khoa Hô hấp, Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng, cấp cứu trên xe taxi thành công khi con đã ngừng thở do sặc sữa.

Giây phút kinh hoàng

Anh T. cho biết khoảng 21h tối 4/7, khi con đang bú sữa để đi ngủ, bất ngờ, bé bị sặc khiến toàn thân tím tái và lịm đi rồi ngừng hô hấp. Ngay lập tức, gia đình gọi xe taxi của người quen cạnh nhà, ông nội bế cháu trai mới được 6 ngày tuổi trên tay vừa chạy vừa khóc thảm thiết.

“Khi con tím tái toàn thân, mạch ngừng đập, ngừng thở, đồng tử không có dấu hiệu hoạt động, cả nhà như ngất lịm và đã buông xuôi chấp nhận tình huống xấu nhất. Lúc xe đến, bố tôi là người trực tiếp bế cháu ra cửa để đi viện, với hy vọng còn nước còn tát. Ông hoảng loạn quá, vừa khóc vừa bế cháu chạy đã khiến cả 2 ông cháu ngã nhoài trên đường. May mắn, đúng lúc đó, gia đình chị Thảo đi qua, thấy đám đông hô hoán chị chạy vào, xưng là cán bộ y tế bệnh viện ở Hải Phòng và giằng con trên tay ông nội, xin được cấp cứu cho bé”, người cha kể lại.

Nữ điều dưỡng xuất hiện như một phép màu

Trên xe điều dưỡng Thảo liên tục ép tim, đẩy sữa ra khỏi đường thở của bé. Người mẹ trẻ vì quá hoảng sợ trước nỗi lo mất con đã không ngừng gào khóc. Chị Thảo vừa hô hấp, ép tim, vừa động viên người mẹ bình tĩnh cùng phối hợp, vừa yêu cầu tài xế chạy thật nhanh đến Bệnh viện huyện Thủy Nguyên thay vì ra bệnh viện ở trung tâm Hải Phòng.

"Vừa tới cổng bệnh viện, chị Thảo bế bé chạy như bay vào phòng cấp cứu và liên tục đề nghị ca trực chuẩn bị các kỹ thuật để cứu con", người cha nhớ lại. Thời điểm đó, gia đình anh T. ai cũng "run lẩy bẩy, chỉ biết chạy theo chị Thảo".

Anh T. cho biết sau khi khám nhanh các chức năng sống, nhân viên Bệnh viện huyện Thủy Nguyên nói “cháu mất rồi”. Điều đó khiến cả gia đình suy sụp, tuyệt vọng, quỳ khóc và mong bác sĩ cố gắng cứu con.

"Lúc đó, chị Thảo nói: 'Em là điều dưỡng bệnh viện nhi. Em vừa sơ cứu cho cháu, tim trẻ sơ sinh hồi sinh tốt lắm, cứ bóp bóng đi, bóp bóng đi, làm mạch mạnh lên. Vẫn còn hy vọng, tin em'. Thế rồi nhân viên Bệnh viện huyện Thủy Nguyên làm theo lời chị Thảo. Họ đưa máy móc, huy động y bác sĩ trực và để chị Thảo cùng tham gia ca cấp cứu. Một lúc sau, cháu hồng hào trở lại. Cả nhà tôi như được được tái sinh cùng con”, anh chia sẻ.

Anh T. cho hay sau khi các chức năng sống của con hồi phục, tim đập trở lại, bệnh viện huyện đã bố trí xe cấp cứu và cử bác sĩ đưa bé ra Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng để tiếp tục điều trị. Khi biết đây là bệnh viện nơi chị Thảo đang làm việc, gia đình anh T. càng yên tâm hơn và tin đó như một nhân duyên may mắn.

“Từ hôm đó đến nay, con trai tôi đã cai được máy thở. Cháu đã bú trở lại, hồi phục rất tốt. Các bác sĩ chăm sóc rất tận tình. Ai cũng chúc mừng gia đình tôi phúc lớn gặp được chị Thảo là hiền y, đúng thời điểm. Bận rộn với việc chạy chữa cho bé, gia đình cũng chưa nói hết lời cảm tạ với chị. Sáng 12/7, chị xuống khoa thăm bé, chúng tôi mới được gặp trực tiếp người đã tái sinh ra con mình lần nữa. Cả nhà tôi ai cũng ghi lòng tạc dạ hành động của nữ điều dưỡng nhân từ, giỏi nghề”.

Trao đổi với VietNamNet,ông Bùi Văn Chiến, Giám đốc Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng, cho biết điều dưỡng Thảo là cán bộ có kinh nghiệm, tay nghề vững và tâm đức rất tốt. Đối với việc cấp cứu bệnh nhân nhi tại Bệnh viện huyện Thủy Nguyên, ông đánh giá: "Ban đầu có chút bối rối là điều dễ gặp ở các tuyến dưới. Vì họ ít khi phải cấp cứu bệnh nhân sơ sinh trong tình trạng đã ngừng thở. Nhưng qua phút lo lắng, bối rối ban đầu, dưới sự hỗ trợ của điều dưỡng Thảo, họ đã góp phần cứu cháu bé, cũng như lựa chọn chuyển tuyến kịp thời cho bệnh nhân".

Như đã thông tin, khoảng 21h ngày (4/7), trên đường chở con đi về nhà tại thôn 6, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng, điều dưỡng Thảo thấy một người đàn ông bế trên tay em nhỏ sơ sinh đã ngừng thở, tím tái… ra xe taxi. Phía sau là một người phụ nữ vừa chạy theo vừa khóc thảm thiết.

Ngay lập tức, chị Thảo đã để lại con nhỏ cho chồng, chạy tới và giới thiệu mình là nhân viên y tế. Sau đó, chị lên xe, đỡ cháu bé trên tay người đàn ông rồi nhanh chóng cấp cứu, ép tim ngoài lồng ngực, hà hơi thổi ngạt, hút mũi miệng trực tiếp.

Chị Thảo đã ở trên xe cùng gia đình bệnh nhi, liên tục hỗ trợ cấp cứu trên đường di chuyển đến Bệnh viện Đa khoa huyện Thủy Nguyên. Sau khi được sơ cứu tại Bệnh viện Đa khoa Thủy Nguyên, bé được chuyển tới Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng. Hiện bé đã qua cơn nguy kịch, hồi phục tốt.

Khoảnh khắc nghẹt thở nữ điều dưỡng Nguyễn Thị Thảo cứu sống em bé sặc sữa (nguồn: Nhân viên Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng)

Ngay sau đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An nhận được thông báo của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân dương tính với vi khuẩn gây bệnh bạch hầu.

Đồng thời, cơ quan chức năng đã cử đội phản ứng nhanh đến địa phương ghi nhận, điều tra và kiểm soát dịch bệnh bạch hầu. Bước đầu xác định có 119 người tiếp xúc với bệnh nhân từ lúc khởi phát đến khi người này tử vong. 

Theo nhận định của CDC Nghệ An, Kỳ Sơn là huyện có dịch bạch hầu lưu hành trong nhiều năm, các trường hợp có tiếp xúc với bệnh nhân trong đợt này phân bố ở nhiều xã trong huyện, và các xã thuộc huyện Tương Dương (huyện lân cận). 

Trước tình hình này, Sở Y tế tỉnh Nghệ An cũng phát đi công văn yêu cầu các đơn vị chủ động phòng chống dịch bệnh bạch hầu. Đối với trường hợp mắc bệnh, cần khoanh vùng và xử lý triệt để ổ dịch. Đặc biệt, vận động các gia đình đưa trẻ em đi tiêm vắc xin đúng lịch, đủ mũi. 

Ngày 8/7, theo thông tin từ Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An (CDC), trường hợp tử vong do bệnh bạch hầu là chị P.T.C. (SN 2006), trú tại xã Phà Đánh, huyện Kỳ Sơn.

Theo đó, ngày 24/6, bệnh nhân C. có biểu hiện sốt, ho, đau họng, tự mua thuốc điều trị (thuốc tây và thuốc nam) nhưng không đỡ. 

Ngày 26-27-28/6, bệnh nhân có tham dự kỳ thi THPT tại Trường THPT Kỳ Sơn. Sáng 29/6, sau khi thi xong, bệnh nhân về nhà nhưng tình trạng bệnh không đỡ. 

Đến đêm 30/6, bệnh nhân đến Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn với tình trạng mệt mỏi, da, niêm mạc kém hồng, sốt 37,8 độ C, ho, đau họng, khàn tiếng, sưng vùng cổ phải, nuốt đau, nổi hạch góc hàm 2 bên, amydal to có dịch mủ, có giả mạc trắng bám amydal và lưỡi gà, dễ bóc tách. Các bác sĩ nghi ngờ cô gái này nhiễm bệnh bạch hầu. 

Ngày 3/7, vào lúc 22h30, bệnh nhân sốt 39 độ C, các biểu hiện khác không thuyên giảm.

Sau đó, các bác sĩ tại trung tâm y tế tiến hành hội chẩn liên khoa và hướng dẫn gia đình cho chuyển tuyến trên điều trị. Tuy nhiên, gia đình không đủ điều kiện nên xin cho bệnh nhân tiếp tục điều trị tại khoa. 

Ngày 4/7, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Hữu Nghị Đa Khoa Nghệ An điều trị. Tại đây, các bác sĩ đã lấy mẫu bệnh phẩm của nữ sinh gửi Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương xét nghiệm chẩn đoán. 

Đến 23h50 cùng ngày, gia đình xin đưa bệnh nhân về nhà trong tình trạng nguy kịch. Rạng sáng 5/7, bệnh nhân tử vong trên đường về địa phương.

Ngay sau đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An nhận được thông báo của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân dương tính với vi khuẩn gây bệnh bạch hầu.

Đồng thời, cơ quan chức năng đã cử đội phản ứng nhanh đến địa phương ghi nhận, điều tra và kiểm soát dịch bệnh bạch hầu. Bước đầu xác định có 119 người tiếp xúc với bệnh nhân từ lúc khởi phát đến khi người này tử vong. 

Theo nhận định của CDC Nghệ An, Kỳ Sơn là huyện có dịch bạch hầu lưu hành trong nhiều năm, các trường hợp có tiếp xúc với bệnh nhân trong đợt này phân bố ở nhiều xã trong huyện, và các xã thuộc huyện Tương Dương (huyện lân cận). 

Trước tình hình này, Sở Y tế tỉnh Nghệ An cũng phát đi công văn yêu cầu các đơn vị chủ động phòng chống dịch bệnh bạch hầu. Đối với trường hợp mắc bệnh, cần khoanh vùng và xử lý triệt để ổ dịch. Đặc biệt, vận động các gia đình đưa trẻ em đi tiêm vắc xin đúng lịch, đủ mũi.